EK - Katkı Payı Olarak Kabul Edilebilecek Varlıklar.pdf
<aside> 🎧
| İşlem Teminatı ve Garanti Fonu Katkı Payı Olarak Kabul Edilebilecek Varlıklar | VİOP Grup Limiti | VİOP Alt Grup Limiti (ISIN Bazında) | PAY Grup Limiti | PAY Alt Grup Limiti (ISIN Bazında) | BAP Grup Limiti | BAP Alt Grup Limiti (ISIN Bazında) | OTC Grup Limiti | OTC Alt Grup Limiti (ISIN Bazında) | SWAP Grup Limiti | SWAP Alt Grup Limiti (ISIN Bazında) | ÖPP Grup Limiti | ÖPP Alt Grup Limiti (ISIN Bazında) | BİAŞ PP Grup Limiti | BİAŞ PP Alt Grup Limiti (ISIN Bazında) | | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | --- | | Nakit Türk Lirası | %100 | - | %100 | - | %100 | - | %100 | - | %100 | - | %100 | - | %100 | - | | Konvertible Döviz(USD/EUR/GBP) | %50 | - | %90 | - | %100 | - | %100 | - | %100 | - | %70 | - | %100 | - | | Devlet İç Borçlanma Senedi | %50 | %50 | %90 | %35 | %100 | %35 | %100 | %35 | %100 | %35 | %70 | %50 | %100 | %35 | | T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen Euro tahvil (Eurobond) | %50 | %50 | %90 | %35 | %100 | %35 | %100 | %25 | %100 | %35 | %70 | %50 | %100 | %35 | | T.C. Hazinesi Varlık Kiralama A.Ş. Tarafından İhraç Edilen Kira Sertifikaları | %50 | %25 | %90 | %25 | %100 | %25 | %100 | %25 | %100 | %25 | %70 | %25 | %100 | %25 | | BIST100 endeksinde bulunan pay senetleri | %40 | %75 | %90 | %20 | %90 | %20 | - | - | %90 | %20 | %70 | %75 | %90 | %20 | | Hisse Senedi Şemsiye Fonu Payları | %50 | %20 | %50 | %20 | %50 | %20 | - | - | %50 | %20 | %50 | %20 | %50 | %20 | | Borçlanma Araçları Şemsiye Fonu Payları | %50 | %20 | %50 | %20 | %50 | %20 | - | - | %50 | %20 | %50 | %20 | %50 | %20 | | Para Piyasası Şemsiye Fonu Payları | %50 | %20 | %50 | %20 | %50 | %20 | - | - | %50 | %20 | %50 | %20 | %50 | %20 | | Borsalarda İşlem Gören Standart Altın | %25 | - | %25 | - | %25 | - | - | - | %50 | - | %25 | - | %25 | - | | İpotek teminatlı menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul kıymetler, varlık teminatlı menkul kıymetler ve varlığa dayalı menkul kıymetler | %50 | %40 | %50 | %40 | %50 | %40 | %50 | %25 | %50 | %40 | %50 | %40 | %50 | %40 | | Borsa İstanbul A.Ş. payları | %50 | - | %50 | - | %50 | - | - | - | %50 | - | %50 | - | %50 | - | | G7 ülkeleri tarafından ihraç edilen iç borçlanma senetleri | - | - | - | - | - | - | %50 | %50 | %50 | %50 | - | - | - | - | | Elektronik ürün senedi | %25 | %20 | %25 | %20 | %25 | %20 | - | - | %25 | %20 | %25 | %20 | %25 | %20 |
Ham verileri analiz ederek, sınavda işine yarayacak karşılaştırmalı bir tabloya dönüştürelim. Bu tablo, sadece rakamları değil, rakamların arkasındaki anlamı ve potansiyel sınav sorularını da görmeni sağlayacak.
Varlık Türü | Genel Kabul Durumu ve Risk Algısı | Öne Çıkan Farklılıklar (Piyasalara Göre) | Benzerlikler ve Genel Kurallar | Sınavda Ne Çıkar? 🧐 (Potansiyel Sorular) |
---|---|---|---|---|
Nakit Türk Lirası | 🥇 Altın Standart. En güvenli, en likit (hemen paraya çevrilebilir). Sıfır kredi ve piyasa riski taşır. | Hiçbir fark yok. Tüm piyasalarda istisnasız %100 Grup Limiti ile kabul edilir. Bu onun en güvenilir teminat olduğunun kanıtıdır. | Tüm piyasalarda koşulsuz şartsız %100 kabul edilmesi en büyük benzerliğidir. Spesifik bir kimliği (ISIN) olmadığı için Alt Grup Limiti yoktur. | Soru: Hangi varlık, tüm piyasalarda (VİOP, PAY, OTC vb.) istisnasız olarak %100 Grup Limiti ile teminat olarak kabul edilir? Cevap: Nakit Türk Lirası. |
Konvertible Döviz (USD/EUR/GBP) | 🥈 Gümüş Standart. Güvenli ve likit ama TL'ye karşı kur riski taşıyor. | VİOP (%50) ve ÖPP'de (%70) limitleri daha düşüktür. Diğerlerinde %90 veya %100'dür. Bu, kaldıraçlı (VİOP) ve ödünç (ÖPP) gibi daha riskli piyasalarda kur riskine karşı daha temkinli olunduğunu gösterir. | Çoğu piyasada yüksek oranda kabul edilir. Para birimi oldukları için Alt Grup (ISIN) limiti yoktur. | Soru: VİOP'ta konvertibl döviz teminatının Grup Limiti neden diğer piyasalara göre daha düşüktür (%50)? Cevap: VİOP'taki kaldıraç nedeniyle risk yüksektir ve Takasbank kur riskine karşı ek bir önlem olarak limiti düşük tutar. |
Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) | 🥉 Bronz Standart. Devlet garantisinde olduğu için kredi riski çok düşük, oldukça likit. | VİOP (%50) ve ÖPP'de (%70) limitler daha düşüktür. PAY (%90) ve kendi doğal pazarı olan BAP'ta (%100) limitler daha yüksektir. Bu durum, varlığın piyasanın risk yapısıyla uyumunu gösterir. | Alt Grup (ISIN) Limiti, BİAŞ PP hariç, kabul edildiği hemen her yerde %35 veya %50 gibi standart bir orandadır. Bu, tek bir DİBS serisine aşırı yatırım yapılmasını engeller. | Soru: DİBS'in teminat olarak kabul limitinin en düşük olduğu piyasa hangisidir ve neden? Cevap: VİOP (%50). Nedeni ise VİOP'un kaldıraçlı yapısından kaynaklanan yüksek risktir. |
Eurobond | DİBS'e çok benzer. Devletin döviz cinsi borcu olduğu için kur riski içerir. | OTC piyasasında Alt Grup Limiti %25'e düşer. Diğerlerinde genelde %35'tir. Bu, daha az şeffaf olan OTC piyasasının kendine özgü risk dinamiklerinden kaynaklanabilir. | DİBS ile çok benzer limitlere sahiptir. Tek bir Eurobond serisine yoğunlaşmayı önlemek için Alt Grup (ISIN) limiti kuralı burada da geçerlidir. | Soru: Eurobond'lar için Alt Grup (ISIN) limitinin %35'ten %25'e düştüğü istisnai piyasa hangisidir? Cevap: OTC. (Bu, tam bir detay ve ezber sorusu adayıdır!) |
BIST100 Pay Senetleri | Daha riskli ve volatil (oynak). Hem şirketlerin batma (kredi) riski hem de piyasa düşüş riski taşır. | VİOP'ta çok düşük limitli (%40). Kendi doğal piyasası olan PAY'de ise çok yüksek (%90). En önemlisi: OTC ve SWAP'ta ise HİÇ KABUL EDİLMEZ! | Kabul edildiği yerlerde Alt Grup Limiti genellikle %20 civarındadır (VİOP ve ÖPP'deki %75'lik yüksek oranlar istisnadır ve muhtemelen farklı risk hesaplama modelleriyle ilgilidir). | Soru: BIST100 pay senetleri hangi piyasalarda teminat olarak KABUL EDİLMEZ? Cevap: OTC ve SWAP. Neden? Bu piyasaların karmaşık ve özel yapısı, hisse senedi gibi oynaklığı yüksek varlıkların teminat olarak yönetimini zorlaştırır. |
Yatırım Fonu Payları | İçlerinde birden fazla varlık barındırdıkları için (çeşitlendirilmiş yapı) tek bir hisseden daha az riskli görülürler. | Tüm piyasalarda (kabul edildikleri yerlerde) Grup Limiti istikrarlı bir şekilde %50'dir. Neredeyse hiç fark yoktur. Bu, fonların standart ve öngörülebilir bir risk yapısına sahip olduğunu gösterir. | Alt Grup Limitleri de piyasalar arasında istikrarlı bir şekilde %20'dir. Bu, fonların doğası gereği zaten çeşitlendirilmiş olmasının bir yansımasıdır. | Soru: Hangi varlık grubunun Grup ve Alt Grup limitleri piyasalar arasında en az değişkenliği gösterir ve en standart yapıdadır? Cevap: Yatırım Fonu Payları. |
G7 Ülkeleri Borçlanma Senetleri | Dünyanın en büyük 7 ekonomisinin (ABD, Almanya, Japonya vb.) devlet tahvilleri. Çok yüksek kaliteli, en güvenilir borçlanma araçlarındandır. | Sadece OTC ve SWAP piyasalarında kabul edilir! Diğer hiçbir yerel piyasada (VİOP, PAY vb.) kabul edilmez. | Kabul edildiği bu iki piyasada da limitleri aynıdır (%50 Grup, %50 Alt Grup). | Soru: G7 ülke tahvilleri neden sadece OTC ve SWAP piyasalarında teminat olarak geçerlidir? Cevap: Bu piyasalar genellikle uluslararası nitelikte ve döviz bazlı işlemler içerdiği için, bu tür global ve güvenilir teminatlar bu piyasaların doğasına daha uygundur. |