1- Portföy saklama hizmeti verecek aracı kurumlar için, hizmetin bağımsızlığını ve yatırımcıların korunmasını sağlamak amacıyla belirli bir faaliyet kısıtlaması getirilmiştir. Bu kısıtlama aşağıdakilerden hangisidir?
a) Portföy saklama hizmeti verdiği KYK'ya aynı zamanda portföy yönetimi hizmeti sunamaz.
b) Portföy saklama hizmeti verdiği KYK'ya pay senedi alım satımına aracılık hizmeti sunamaz.
c) Portföy saklama hizmeti verdiği KYK'nın kurucusu olan şirketler grubuna kredi veremez.
d) Portföy saklama hizmeti verdiği KYK'nın katılma paylarının alım satımını yapan dağıtıcı kuruluş olamaz.
e) Portföy saklama hizmeti verdiği KYK için araştırma raporu hazırlayamaz.
2- Portföy saklayıcısı, görevleri dolayısıyla hizmet verdiği KYK hakkında öğrendiği sırları saklamakla yükümlüdür. Ancak bazı durumlar bu sır saklama yükümlülüğünün istisnasını oluşturur. Aşağıdakilerden hangisi, bu istisnalardan biri olarak kabul edilemez?
a) Kamuyu aydınlatma amacıyla mevzuat gereği yapılan ilan ve duyurular.
b) Adli bir soruşturma kapsamında mahkeme tarafından talep edilen bilgilerin verilmesi.
c) Mevzuatla yetkili kılınmış olmak kaydıyla idari bir inceleme (örneğin SPK denetimi) nedeniyle bilgilerin ilgililere verilmesi.
d) Portföy saklayıcısının, fonun performansını artırmak amacıyla potansiyel büyük yatırımcılara fon portföyünün detaylarını açıklaması.
e) Fonun bağımsız denetimi sırasında, denetçilerin talep ettiği bilgi ve belgelerin sunulması.
3- MKT hizmeti verilen piyasalarda, müşteri pozisyon ve teminatlarının, üyenin kendi pozisyon ve teminatlarından (portföy) ayrı olarak izlenmesi esastır. Bu ayrıştırma, yatırımcıyı koruyan en temel mekanizmalardan biridir. Bu ilke çerçevesinde, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
a) Bir MKT üyesinin kendi portföyü için oluşan teminat açığı, müşterilerinin teminat fazlaları kullanılarak kapatılabilir.
b) Müşteriye ait pozisyonlarla ilişkili teminatlar, yalnızca ilgili müşterinin kendi yükümlülüklerinin tasfiyesinde kullanılabilir.
c) Takasbank, operasyonel kolaylık sağlamak amacıyla tüm müşteri teminatlarını tek bir toplu hesapta izleyebilir.
d) Müşteri teminatlarının ayrıştırılması, yalnızca yabancı para cinsinden olan pozisyonlar için zorunludur.
e) Müşteri teminatlarının ayrıştırılmasından doğan ek maliyetler, doğrudan müşterinin hesabından tahsil edilir.
4- Borsada gerçekleştirilen pay piyasası işlemlerinin takas süreci, menkul kıymet ve nakit akışının belirli bir düzen içinde gerçekleşmesini gerektirir. Bu süreçte, yatırım kuruluşları ve merkezi takas kuruluşu arasında bir dizi hesap hareketi yaşanır. Takas günü, takas yükümlülüğünün yerine getirilmesi amacıyla satışı yapılan kaydi sermaye piyasası araçları, aracı kuruluşlar tarafından yatırımcı hesaplarından ilk aşamada aşağıdaki hesaplardan hangisine aktarılır?
a) Doğrudan merkezi takas kuruluşunun takas havuz hesabına
b) İlgili yatırım kuruluşunun kendi havuz hesabına
c) MKK nezdindeki ihraççı havuz hesabına
d) Alıcı yatırımcının hesabına
e) TCMB nezdindeki depo hesabına
5- MKK ve üyeleri, kayıtların yanlış tutulmasından dolayı hak sahiplerinin uğrayacağı zararlardan kusurları oranında sorumludur. Bu sorumluluk ilkesinin bir gereği olarak, MKK Yönetim Kurulu, üyelerin belirli önlemleri almasına karar verebilir. Bu önlem aşağıdakilerden hangisidir?
a) Üyelerin, kayıtların yanlış tutulmasından doğacak zararların tazmini için zorunlu olarak mesleki sorumluluk sigortası yaptırmaları.
b) Her üyenin, MKK nezdinde potansiyel zararları karşılamak üzere bir "Hata ve Noksan Fonu" oluşturması.
c) Kayıt hatası yapan üyenin, MKK'ya yıllık cirosunun belirli bir oranı kadar ceza ödemesi.
d) Üyelerin, bu tür risklere karşı MKK'nın belirleyeceği bir bankadan teminat mektubu alması.
e) MKK ile üyeler arasında yapılacak sözleşmelere, MKK'nın sorumluluğunu ortadan kaldıran hükümler konulması.
6- Portföy saklayıcısı ile PYŞ veya yatırım ortaklığı arasında imzalanan portföy saklama sözleşmesinin sona ermesi veya saklayıcının değiştirilmesi durumunda, yatırımcıların haklarının kesintiye uğramaması için belirli kurallar uygulanır. Bu süreçle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
a) Saklayıcıyı değiştirmek isteyen taraf, bu durumu 90 gün önceden karşı tarafa ve SPK'ya gerekçeleriyle birlikte bildirmek zorundadır.
b) SPK, gerekli gördüğü takdirde, PYŞ veya yatırım ortaklığından portföy saklayıcısının değiştirilmesini talep etme yetkisine sahiptir.
c) Eski sözleşme sona erdiğinde, yeni bir portföy saklayıcısı ile sözleşme imzalanana kadar portföy üzerindeki tüm saklama sorumluluğu PYŞ'ye veya yatırım ortaklığına geçer.
d) Yeni sözleşme yürürlüğe girene kadar, eski sözleşmeye taraf olan portföy saklayıcısının sorumluluğu devam eder.
e) Portföy saklama sözleşmesinin sona ermesi halinde, PYŞ veya yatırım ortaklığının Tebliğ'de sayılan nitelikleri taşıyan yeni bir saklayıcı ile sözleşme imzalaması şarttır.
7- "Portföy Saklama Hizmetine ve Bu Hizmette Bulunacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Tebliği" uyarınca, Takasbank'ın piyasadaki merkezi rolü nedeniyle, bir fonun portföy saklayıcısı olmasa bile o fona yönelik bazı gözetim görevleri bulunmaktadır. Bu durumun temel sebebi ve Takasbank'ın bu kapsamdaki rolü aşağıdakilerden hangisidir?
a) Takasbank, tüm fonların katılma payı alım satım platformu (TEFAS) üzerindeki işlemlerini yürüttüğü için, fon değerlemelerini kontrol etme ve aykırılıkları saklayıcıya bildirme rolüne sahiptir.
b) Takasbank, tüm portföy saklayıcılarının denetiminden sorumlu olduğu için dolaylı bir gözetim yetkisi vardır.
c) Tüm fonların nakit hesapları zorunlu olarak Takasbank'ta tutulduğu için, nakit akışlarını denetleme görevi devam eder.
d) Takasbank, SPK'nın bir alt kurumu olduğu için, SPK adına tüm fonları gözetlemekle yükümlüdür.
e) Takasbank, Garanti Fonu'nu yönettiği için, fonların batması riskine karşı tüm fonları dolaylı olarak izler.
8- MKT hizmeti verilen piyasalarda üyeler tarafından yatırılan işlem teminatları, Takasbank'ın mülkiyetine geçse de, bu teminatların kullanımı ve korunmasına yönelik çok katı kurallar bulunmaktadır. Bu kuralların temel amacı, teminatların kuruluş amacına uygun kullanılmasını ve üye malvarlığının korunmasını sağlamaktır. Buna göre, işlem teminatlarının hukuki statüsü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
a) Üyenin vergi borçları gibi kamu alacakları için haczedilebilir.
b) Üyenin iflası halinde, iflas masasına dahil edilerek diğer alacaklılara dağıtılır.
c) Yalnızca üyelerin birbirlerine olan takas yükümlülüklerinin ifası amacıyla kullanılır ve bu amaç dışında haczedilemez, rehin edilemez ve iflas masasından etkilenmez.
d) Takasbank, bu teminatları kendi operasyonel giderlerini karşılamak için serbestçe kullanabilir.
e) Üyenin bir başka müşterisinin teminat açığını kapatmak için, diğer müşterilerinin teminat fazlaları kullanılabilir.
9- "Kaydileştirilen Sermaye Piyasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ"e göre, MKK nezdinde çeşitli kurumlar adına hesaplar açılmaktadır. Bu hesaplardan biri olan İhraççı Hesabı, kendi içinde farklı amaçlara hizmet eden alt hesaplardan oluşur. Aşağıdakilerden hangisi, kaydileştirme sürecinde hak sahiplerinin ihraççı tarafından bilinmemesi durumunda, bu nitelikteki payların toplu olarak izlenmesi amacıyla oluşturulan özel alt hesap türüdür?
a) İhraççı Havuz Hesabı
b) Ortak Hesabı
c) Bilinmeyen Ortak Hesabı
d) Yatırımcı Global Hesabı
e) Serbest Virman Hesabı
10- Portföy saklayıcılarının saklama hizmeti kapsamındaki faaliyetleri, kendi teftiş birimleri tarafından yılda en az bir defa denetlenir ve bu denetimler bir rapora bağlanır. Bu denetim raporları ve raporlara esas teşkil eden belgelerin saklanma süresine ilişkin kural aşağıdakilerden hangisidir?
a) Raporlar 2 yıl süreyle saklanır.
b) Raporlar 10 yıl süreyle saklanır ve bu süre sonunda imha edilir.
c) Raporlar düzenlenmelerini izleyen yıldan itibaren en az 5 yıl süreyle saklanır.
d) Raporlar yalnızca SPK'ya gönderilir, kurum içinde saklanma zorunluluğu yoktur.
e) Raporlar, hukuki bir ihtilaf olmaması durumunda 1 yıl sonra imha edilebilir.
11- Aşağıdakilerden bilgilerden hangisi/hangileri Gayrimenkul Yatırım Fonları için hatalıdır?
I. Takasbank, saklama hizmeti sunmadığı kolektif yatırım kuruluşlarının da birim katılma payı değerlerinin mevzuat, fon içtüzüğü, izahname veya esas sözleşmeye uygun hesaplanıp hesaplanmadığını kontrol eder.
II. Borsa İstanbul Pay Piyasası'nda işlem gören GYF'lerin portföyündeki saklanabilir varlıklar için portföy saklayıcısı kullanma zorunluluğu yoktur.
III. Portföy Saklayıcı, GYF ile ilgili önemli aykırılıklar tespit ettiğinde SPK'ya bildirimde bulunma yükümlülüğü yoktur.
a)I ve III b)I, II ve III c)I ve II d)II ve III e)Yalnız III
12- Portföy saklayıcısı, hizmet verdiği KYK'nın tüm nakit akışlarını düzgün bir şekilde izlemekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, yatırımcıların paralarının doğru yönetilmesini ve güvende olmasını sağlamak için kritik bir kontrol noktasıdır. Bu kapsamda, portföy saklayıcısının asgari olarak yerine getirmesi gereken aşağıdaki görevlerden hangisi bu amaca hizmet etmez?
a) KYK portföyünde yer alan nakdin, mevduat toplama yetkisini haiz kuruluşlar nezdinde açılan hesaplarda bulunmasını sağlamak.
b) KYK adına, portföy saklayıcısına bilgi verilmeden herhangi bir kurumda hesap açılmamasını temin etmek.
c) Önemlilik arz eden ve KYK operasyonları ile uyuşmayan nakit akımlarını zamanında tespit edecek uygun prosedürleri uygulamak.
d) KYK'nın nakit varlıklarını en yüksek faiz getirisi sağlayacak şekilde gecelik repoda veya para piyasası fonlarında değerlendirmek.
e) KYK kayıtlarındaki nakit pozisyonları ile portföy saklayıcısı nezdindeki kayıtlar arasında düzenli olarak mutabakat yapmak.
13- Portföy saklama hizmeti veren kuruluşun temel görevlerinden biri, hizmet verdiği KYK'nın varlık alım satımlarının ve portföy yapısının, mevzuat ve fon içtüzüğünde belirtilen yatırım stratejisi ve sınırlamalara uygunluğunu gözetmektir. Portföy saklayıcısının, bu gözetim görevi sırasında fonun yatırım limitlerine aykırı bir işlem talimatı tespit etmesi halinde izlemesi gereken doğru prosedür aşağıdakilerden hangisidir?
a) İşlemi derhal yerine getirmeli ve durumu aylık raporlarla SPK'ya bildirmelidir.
b) Talimatı yerine getirmeyi reddetmeli ve durumu düzeltmesi için PYŞ'yi veya yatırım ortaklığını uyarmalı, düzeltme yapılmazsa durumu en seri şekilde SPK'ya bildirmelidir.
c) Talimatı yerine getirmeli ancak oluşacak zarardan sorumlu olmayacağına dair PYŞ'den yazılı bir taahhüt almalıdır.
d) Durumu yalnızca fonun bağımsız denetçisine bildirmeli ve denetçinin yönlendirmesine göre hareket etmelidir.
e) Limite aykırı işlemi gerçekleştirmeli ve oluşan riski dengelemek için fon portföyünde re'sen karşıt işlem yapmalıdır.
14- Takasbank, bir MKT üyesinin mali yeterliliğinin yüklendiği riskler karşısında yetersiz kaldığını tespit ederse, o üyenin faaliyetlerini kısıtlayıcı bazı önlemler alabilir. Aşağıdakilerden hangisi, bu kapsamda Takasbank Yönetim Kurulu'nun alabileceği önlemlerden biri değildir?
a) Üyenin SPK nezdindeki faaliyet iznini kalıcı olarak iptal etmek.
b) Üyenin MKT üyeliğini üç ayı aşmamak üzere askıya almak.
c) Üyeden yalnızca risk azaltıcı işlemlere izin vermesini talep etmek.
d) Üye için brüt teminatlandırma uygulamasına geçmek veya teminat oranlarını artırmak.
e) Üyenin yeni hesap açmasını engellemek.
15- Aşağıdaki kurumlardan hangisi/hangileri Portföy Saklama Hizmetine ve Bu Hizmette Bulunacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Tebliği uyarınca Portföy Saklayıcısı olarak hizmet vermek üzere yetkilendirilebilir?
I.Yatırım Ortaklıkları
II.Bankalar
III.İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.
a)I ve III b)I, II ve III c)I ve II d)II ve III e)Yalnız III
16- Merkezi Karşı Taraf (MKT) hizmeti verilen piyasalarda üyelik, "doğrudan MKT üyeliği" ve "genel MKT üyeliği" olarak ikiye ayrılır. Genel MKT üyeleri, kendi işlemlerinin yanı sıra "işlemci kuruluş" olarak adlandırılan diğer kurumların da takas işlemlerini gerçekleştirebilir. Bu durumda, işlemci kuruluşun yükümlülüklerinden doğan sorumluluk nasıl şekillenmektedir?
17- Portföy saklayıcısının sorumluluğu, "Portföy Saklama Hizmetine ve Bu Hizmette Bulunacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Tebliği" ile net bir şekilde tanımlanmıştır. Bu sorumluluk çerçevesinde, aşağıdaki durumlardan hangisinde portföy saklayıcısı, ortaya çıkan zarardan sorumlu tutulamaz?
18- Portföy saklayıcısı bünyesinde kurulması gereken risk yönetim sisteminin temel amacı, saklama hizmetinden kaynaklanan riskleri yönetmektir. Bu sistemin işleyişi ve yapısı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
19- Takasbank dışındaki portföy saklayıcıları, Takasbank'ın yatırım fonu birim katılma payı değeri ile yatırım ortaklığı birim net aktif değeri hesaplamasına esas teşkil edecek bilgileri Takasbank'a bildirmekle yükümlüdür. Bu bilgi akışının temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?