1- Pay Piyasası'nda bir aracı kurumun, takas yükümlülüğünü takas günü saat 17:30'dan sonra, örneğin saat 18:00'de yerine getirmesi durumunda, uygulanacak temerrüt faizi hesaplamasında kullanılacak olan formüldeki "Katsayı" değeri kaç olarak uygulanır?
a) 0.5
b) 1
c) 2
d) 2.5
e) 3
2- Pay Piyasası Garanti Fonu'na yapılacak katkı payı yükümlülükleri her ayın ilk iş günü itibarıyla hesaplanır ve takip eden iş günü güncellenir. Üyelerin, Takasbank tarafından hesaplarına yansıtılan bu yeni veya güncellenmiş Garanti Fonu katkı payı yükümlülüğünü yerine getirmek için son tarih ve saat nedir?
a) Hesaplamanın yapıldığı ayın son iş günü saat 17:00
b) Güncellemenin yapıldığı günü takip eden iş günü saat 15:00
c) Güncellemenin yapıldığı günü takip eden 5 iş günü içinde herhangi bir saat
d) Bir sonraki ayın ilk iş günü saat 11:00
e) Yükümlülük yansıtıldıktan sonraki 2 saat içinde
3- Pay Piyasası'nda pozisyonların günlük olarak piyasa fiyatıyla yeniden değerlenmesi sonucunda ortaya çıkan ve pozisyonun açılış fiyatı ile cari piyasa fiyatı arasındaki farkı yansıtan kâr veya zararın hesaba işlenmesini sağlayan teminat türünün formülü aşağıdakilerden hangisidir?
a) Başlangıç Teminatı + Tarama Riski
b) Pozisyon sayısı x (Cari fiyat - Takas fiyatı)
c) (Matrah x Faiz Oranı x Gün) / 360
d) Toplam Teminat / Risk Limiti
e) Pozisyon sayısı x Başlangıç Teminatı Oranı
4- Pay Piyasası'nda temerrüt nedeniyle alacağını gecikmeli alan bir üyeye "Mağduriyet Ödemesi" yapılabilmesi için aranan şartlardan biri aşağıdakilerden hangisi değildir?
a) Gecikmenin Borsa İstanbul, Takasbank, sistemindeki bir sorundan kaynaklanmaması.
b) Temerrüde düşen üyenin yazılı itirazının geçersiz kabul edilerek temerrüt cezasının tahsil edilmiş olması.
c) Alacaklı üyenin kendi yükümlülüklerini tam yerine getirmiş olması.
d) Alacaklı üyenin, temerrüde düşen üyeden daha büyük bir işlem hacmine sahip olması.
e) MKK veya TCMB sistemlerinde yaşanabilecek aksaklıklardan kaynaklı bir problem olmaması.
5- Borsa İstanbul veya SPK gibi otoritelerin, belirli bir pay senedi üzerinde aşırı spekülatif hareketleri veya gün içi alım satım yoğunluğunu azaltmak amacıyla "netleştirme" prensibini devre dışı bırakarak her bir alım ve satım işleminin ayrı ayrı takasa konu edilmesini zorunlu kılması uygulamasına ne ad verilir?
a) Kaydi Takas
b) Merkezi Takas
c) Brüt Takas
d) Şartlı Virman
e) Temerrüt Takası
6- Bir aracı kurumun, takas günü olan T+2'de yükümlülüklerini yerine getirememesi ve temerrüdünün T+3 gününe sarkması durumunda, Borsa İstanbul tarafından saat 11:00 itibarıyla borcun hala kapatılmadığı tespit edilirse atılacak adım aşağıdakilerden hangisidir?
a) Aracı kurumun Borsa üyeliği derhal askıya alınır.
b) Aracı kurum adına, Borsa'da "Temerrüt Sırası" açtırılarak aynı gün valörlü zorunlu alış veya satış işlemleri yapılır.
c) Temerrüt faizi oranı beş katına çıkarılır ve 3 iş günü daha beklenir.
d) Aracı kurumun tüm varlıklarına Takasbank tarafından el konulur ve Garanti Fonu devreye sokulur.
e) Durum Sermaye Piyasası Kurulu'na bildirilir ve faaliyetler durdurulur.
7- Şartlı Virman sisteminin üyeler için sağladığı esnekliklerden biri olan "ileri valörlü talimat" özelliğinin işleyişi aşağıdakilerden hangisinde doğru açıklanmıştır?
a) Talimatlar girildiği tarihte eşleşir, ancak işlemin takası ve borçların kapanması talimatta belirtilen ileri bir tarihte gerçekleşir.
b) Talimatlar sadece gelecekteki bir tarih için girilebilir ve o tarihe kadar eşleşme olmaz.
c) İleri valörlü talimatlar sadece menkul kıymet transferi için kullanılabilir, nakit transferini kapsamaz.
d) Verilen talimat, valör gününe kadar her gün yeniden fiyatlandırılarak güncellenir.
e) Bu talimatlar, sadece Toptan Satışlar Pazarı'ndaki işlemler için geçerlidir.
8- Pay Piyasası Garanti Fonu'nun asgari büyüklüğünün belirlenmesinde kullanılan temel kriter aşağıdakilerden hangisidir?
a) Piyasadaki tüm üyelerin toplam özkaynaklarının belirli bir yüzdesi kadardır.
b) Bir önceki yıl piyasada gerçekleşen toplam işlem hacminin binde biri olarak hesaplanır.
c) En büyük açık pozisyona sahip üye ile ikinci ve üçüncü en büyük açık pozisyona sahip üyelerin stres koşullarında birlikte temerrüdü halinde ortaya çıkacak kaynak ihtiyaçlarından büyük olanından az olamaz.
d) Sermaye Piyasası Kurulu tarafından her yıl başında belirlenen sabit bir tutardır.
e) Tüm üyelerin yatırdığı sabit katkı paylarının toplamı kadardır.
9- Takasbank'ın, Pay Piyasası'nda teminat olarak kabul ettiği varlıkların değerini belirlerken uyguladığı kesinti oranlarını yansıtan "değerleme katsayıları" hesaplamasında kullandığı istatistiksel güven düzeyi ve likidite etme süresi sırasıyla nedir?
a) Güven düzeyi %99,50, likidite etme süresi 1 iş günü
b) Güven düzeyi %99,90, likidite etme süresi 2 iş günü
a) Güven düzeyi %99,50, likidite etme süresi 2 iş günü
b) Güven düzeyi %99,90, likidite etme süresi 1 iş günü
e) Güven düzeyi %100, likidite etme süresi aynı gün
10- Pay Piyasası'nda teminata kabul edilen varlıklardan olan "Hisse Senedi Şemsiye Fonu Payları" ve "Borçlanma Araçları Şemsiye Fonu Payları" için uygulanan Grup Limiti ve Alt Grup Limiti oranları sırasıyla nedir?
a) Grup Limiti %90, Alt Grup Limiti %35
a) Grup Limiti %90, Alt Grup Limiti %25
c) Grup Limiti %50, Alt Grup Limiti %35
c) Grup Limiti %50, Alt Grup Limiti %20
e) Grup Limiti %100, Alt Grup Limiti yoktur
11- Takas sürecinde T+1 gününün temel işlevi ve bu günde meydana gelen en kritik operasyonel faaliyet aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak açıklanmıştır?
a) Müşteri hesaplarında takas için bloke edilen kıymetlerin otomatik olarak serbest bırakılarak Takasbank Takas Havuz Hesabı'na aktarılmasıdır.
b) Aracı kurumların, T gününde yapılan işlemlerdeki portföy/müşteri numarası gibi hataları düzeltmelerine olanak tanınması ve düzeltmeler sonrası netleştirmenin yeniden yapılmasıdır.
c) Temerrüde düşen üyeler adına Borsa İstanbul'da aynı gün valörlü zorunlu alım veya satım işlemlerinin başlatılmasıdır.
d) Aracı kurumların takas borçlarını Takasbank nezdindeki ilgili hesaplara saat 16:45'e kadar yatırmak zorunda oldukları son gündür.
e) Satışı yapılan ve müşterinin hesabında bulunan payların MKK sisteminde "Takas Amaçlı Virman Blokajı" (TAVB) hesabına aktarılarak bloke edilmesidir.
12- Aracı kurumların, müşteri hesapları arasında eş zamanlı olarak hem menkul kıymet hem de nakit transferi yapmasına olanak tanıyan ve farklı üyeler arasındaki yükümlülüklerin birbirine bağlanarak "zincir" oluşturulabildiği gelişmiş transfer sisteminin adı nedir?
a) Serbest Virman
b) Şartlı Virman
c) Takas Havuz Transferi
d) Müşterilerarası Mahsup
e) Kaydi Transfer
13- Pay Piyasası'nda işlem teminatı ve Garanti Fonu katkı payı kompozisyonları karşılaştırıldığında, en likit ve güvenli varlıklar olan Nakit Türk Lirası, Konvertibl Döviz ve Devlet İç Borçlanma Senetleri için uygulanan "Grup Limiti" oranlarındaki temel fark aşağıdakilerden hangisidir?
a) İşlem teminatında bu varlıkların grup limiti %100 iken, Garanti Fonu'nda %90'dır.
b) Her iki teminat türünde de bu varlıklar için grup limiti %90 olarak sabitlenmiştir.
c) İşlem teminatında bu varlıkların grup limiti %90 iken, Garanti Fonu'nda bu varlıklar için limit %100'e yükselmektedir.
d) İşlem teminatında bu varlıkların grup limiti %70 iken, Garanti Fonu'nda %50'dir.
e) Bu varlıkların grup limitleri arasında İşlem Teminatı ve Garanti Fonu açısından hiçbir fark bulunmamaktadır.
14- Bir aracı kurum, 2.000.000 TL'lik toplam işlem teminatı yükümlülüğünü yerine getirmek için portföyünü oluşturmaktadır. Kurum, teminatının 1.800.000 TL'lik kısmını Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) ile karşılamıştır. Kalan 200.000 TL'lik kısmını ise ne şekilde tamamlayabilir?
a) 200.000 TL değerine tekabül eden 400.000 TL değerinde BİAŞ payı ile tamamlayabilir.
b) 200.000 TL nakit olarak tamamlanmalıdır.
c) 200.000 TL değerine tekabül eden 400.000 TL değerinde hisse senedi şemsiye fonu ile tamamlayabilir.
d) 200.000 TL değerine tekabül eden 200.000 TL değerinde DİBS ile tamamlayabilir.
e) 200.000 TL değerine tekabül eden 800.000 TL değerinde borsada işlem gören standartta altın ile tamamlayabilir.
15- Aracı kurumların, Takasbank nezdindeki teminat hesaplarından Nakit Türk Lirası çekme işlemlerinin son saatinin tam iş günlerinde 15:40 olarak belirlenmesinin altında yatan temel operasyonel ve finansal sebep aşağıdakilerden hangisidir?
a) EFT sisteminin saat 15:40'ta ülke genelinde kapanıyor olması.
b) Nakit TL teminatların nemalandırılması işleminin, saat 15:40'taki mevcut bakiyeler üzerinden "kilitlenerek" yapılması.
c) Borsa İstanbul Pay Piyasası'nın ikinci seansının bu saatte sona ermesi.
d) Aracı kurumların gün sonu muhasebe kayıtlarını bu saate kadar tamamlamak zorunda olmaları.
e) Teminat tamamlama çağrılarının bu saatte yapılıyor olması.
16- Aşağıdakilerden hangisi, Takasbank tarafından Pay Piyasası'nda hem "İşlem Teminatı" hem de "Garanti Fonu Katkı Payı" olarak kabul edilen varlıklardan biri değildir?
17- Bir aracı kurumun kendisinin veya dahil olduğu sermaye grubuna bağlı banka ve şirketlerin ihraç etmiş oldukları kira sertifikalarını Takasbank'a teminat olarak vermesiyle ilgili kural aşağıdakilerden hangisidir?
18- Yatırım fonları ve ortaklıkları gibi kuruluşların, Takas Ekranlarını kullanarak kendi hesapları arasında veya kendi hesaplarından başka hesaplara, herhangi bir Borsa işlemi olmaksızın menkul kıymet aktarımı yapması hangi transfer işlemi kapsamına girer?
19- Pay Piyasası'nda bir üyenin toplam 1.000.000 TL'lik işlem teminatı bulunmaktadır. Bu üye, teminat sepetini oluştururken BIST 100 Endeksinde bulunan pay senetlerini de kullanmak istemektedir. Bu üyenin teminat portföyünün en fazla ne kadarlık kısmı BIST 100 pay senetlerinden oluşabilir ve bu pay senetleri içindeki tek bir şirketin pay senedi, pay senedi grubuna ayrılan bu meblağın en fazla yüzde kaçını oluşturabilir?